Święto obchodzone jest 2 maja od 2002 roku. Zostało ustanowione przez Sejm RP jako dowód uznania „wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii i Polaków za Granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach”. To też Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.
W 2001 roku po raz pierwszy wyjechałam na Białoruś i tam po raz pierwszy spotkałam się z polską społecznością działającą poza Polską. Byłam w domu Polaków mieszkających prawie 1000 km od mojego miejsca zamieszkania, w Iwieńcu, pod Mińskiem, na skraju Puszczy Nalibockiej. Tam w tej niedużej miejscowości moje życie bardzo się zmieniło. Doświadczyłam wiele emocji, poczucia wspólnoty, wzmocnienia patriotyzmu i ogromnej chęci współpracy z Polakami ze Związku Polaków na Białorusi. Z pewnością te spotkania na skraju Puszczy Nalibockiej doprowadziły do budowy Stowarzyszenia Odra-Niemen, które zaprowadziło mnie w różne rejony świata, gdzie działają i mieszkają Polacy. Zdobyłam przyjaciół w wielu krajach, doświadczam możliwości współpracy ze wspaniałymi Rodakami, znam ich bieżące potrzeby i problemy i realizuję z nimi wspaniałe projekty polonijne.
Polacy za Granicą są często przywoływani przy okazji dzisiejszego święta, przy okazji wyborów, ja mam to szczęście być z nimi bardzo często i bardzo blisko. Widzę ich codzienną pracę na rzecz polskiej nauki, kultury, biznesu, mediów, patriotyzmu. To wielka, różnorodna, ambitna, grupa ambasadorów Polski. Wielu nigdy z niej nie wyjechało, dlatego nie są nazywani Polonią, tylko Polakami za Granicą. To wielka polityka przesunęła im granice z dnia na dzień. Wielu Rodaków wyjechało za lepszą pracę, za wolnością w czasach PRL.
Polonia i Polacy działający za granicą nie mają łatwo. Borykają się z utrzymaniem polskiej społeczności, szukają stale środków na realizację zadań, na utrzymanie miejsc polskich, na edukację. Dochodzą problemy z utrzymaniem polskości wśród młodego pokolenia, starają się lepiej włączać do społeczności lokalnych, ze swoim przekazem poprzez nowoczesne media. Często w Polsce nie docenia się jak wiele Rodacy za granicą robią pozytywnych spraw, nie znamy historii Polonii w USA, czy Kandzie, Wielkiej Brytanii, Argentynie a to wielkie historie. Nie znamy życiorysów wielkich Polaków, którzy na obczyźnie dokonali wspaniałych rzeczy. Warto w tym dniu dedykowanym Polonii i Polakom za Granicą pomyśleć ciepło o naszych Rodakach, o tym, że gdziekolwiek byli lub są, zostawiają ślad naszej polskiej historii, nauki i kultury.
Wszystkiego dobrego Rodacy z różnych stron świata w Dniu Waszego Święta!
