W dobie globalizacji coraz więcej rodzin decyduje się na życie poza granicami Polski. Dla polskich dzieci mieszkających za granicą, zachowanie więzi z ojczystą kulturą i językiem staje się wyzwaniem. Jak zapewnić im edukację w duchu polskości? Ministerstwo Edukacji Narodowej i polskie placówki dyplomatyczne aktywnie angażują się w kształtowanie środowiska edukacyjnego dla polskich dzieci przebywających za granicą, zapewniając im możliwość nauki w duchu polskości. Działania te realizowane są we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, którego jednym z zadaniem jest prowadzenie polityki wobec Polonii i Polaków za granicą.
Wyzwania edukacyjne dla Polonii
Dzieci obywateli polskich, znajdujących się za granicą, mają możliwość nauki języka polskiego oraz poznawania historii, geografii i kultury polskiej w szkołach oraz punktach konsultacyjnych przy placówkach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych RP. MEN wspiera te placówki, dostarczając podręczniki, organizując szkolenia dla nauczycieli oraz inicjując współpracę między szkołami za granicą a polskimi placówkami edukacyjnymi. W 2024 r. szkoły polskie funkcjonują na 4 kontynentach, w 37 państwach. A ile jest polskich szkół? Dokładnie 76 placówek, w których naukę pobiera około 16 tysięcy uczniów.
Nauka za granicą a obowiązek szkolny
Polskie dzieci za granicą spełniają obowiązek szkolny zgodnie z lokalnymi przepisami edukacyjnymi. W przypadku braku możliwości nauki języka polskiego w miejscowej szkole, istnieje możliwość realizacji obowiązku szkolnego w Ośrodku Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG), który oferuje wysokiej jakości nauczanie, zarówno tradycyjne, jak i w formie zdalnej.
Szkoły ORPEG prowadzą zajęcia na odległość, umożliwiając uczniom kontakt z polskimi nauczycielami oraz dostęp do materiałów edukacyjnych. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym, dzieci za granicą mogą kontynuować naukę w języku polskim bez konieczności fizycznego uczestnictwa w zajęciach lekcyjnych.
Rozwój programów edukacyjnych dla Polonii
Ministerstwo Edukacji Narodowej systematycznie rozwija programy edukacyjne dla Polonii, wspierając otwieranie nowych szkół, doskonalenie zawodowe nauczycieli oraz organizację różnorodnych inicjatyw edukacyjnych. MEN przygotowuje również projekty legislacyjne, które mają za zadanie doprowadzić do zmiany prawa, dostosowując je do potrzeb środowisk polonijnych. To wszystko ma na celu ułatwienie dzieciom polonijnym zdobycie certyfikatu potwierdzającego znajomość języka polskiego. Najnowszą inicjatywą ze strony polskiej jest nowelizacja Ustawy o języku polskim, która od 1 stycznia 2024 r. umożliwia uzyskanie certyfikatu języka polskiego osobom, które ukończyły szkołę polonijną lub polską za granicą na poziomie średnim, bez konieczności zdawania egzaminu.
„Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”
Działania państwa polskiego stanowią ważny krok w kształtowaniu edukacji polskiej za granicą. Edukacja polskich dzieci za granicą to nie tylko nauka języka i przedmiotów szkolnych, ale także budowanie mostów kulturowych i językowych, które umożliwiają zachowanie tożsamości narodowej w świecie coraz bardziej zglobalizowanym. Dzięki zaangażowaniu polskich podmiotów i instytucji, dzieci polonijne mają szansę kontynuować naukę w języku ojczystym i być częścią wspólnoty narodowej, niezależnie od miejsca zamieszkania.
