Kopernik

Kopernik też był archiwistą – wystawa w wileńskim liceum

W Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza w Wilnie można oglądać wystawę pn. „Kopernik też był archiwistą”, udostępnioną przez Archiwum Państwowe w Olsztynie. Wystawa przedstawia wpisy Mikołaja Kopernika w inwentarzach Warmińskiej Kapituły Katedralnej.

„Mikołaj Kopernik z racji zajmowanego stanowiska administratora majątku kapituły skrupulatnie spisywał powierzony mu majątek i dlatego można śmiało twierdzić, że był w pewnym stopniu archiwistą. O Mikołaju Koperniku wiemy, że był wybitnym astronomem i genialnym matematykiem, jak również doktorem praw, lekarzem, geografem, reformował kalendarz juliański, tłumaczył autorów greckich na łacinę oraz pasjonował się sztuką. Z racji zajmowanego stanowiska był też doskonałym administratorem diecezji i dóbr kapitulnych. Wystawa zamyka obchody 550. rocznicy urodzin wielkiego uczonego w naszej szkole”. (zródło: https://www.liceum.lt/pl/).

Z kolei na stronie Archiwum Państwowego w Olsztynie czytamy: „Jak podkreślał bp Obłąk: „[…] był także znakomitym organizatorem kancelarii, utalentowanym jej pracownikiem i świetnym archiwistą. Jeśli podstawą każdej działalności, a szczególnie kancelaryjno-archiwalnej, jest czynnik porządkujący, to u Kopernika przejawił się on w sposób wyjątkowy, czego dowodem są inwentarze kapitulne z r. 1508 i 1520. Zgodnie z duchem renesansu Kopernik miał ogromny szacunek dla dokumentów, rozumiał ich niewymierną wartość, porządkował je i otaczał należytą troską […].

[…] 8 listopada 1516 r. Mikołaj Kopernik stanął na zamku olsztyńskim, obejmując funkcję „administratora dóbr wspólnych Czcigodnej Kapituły”, którą sprawował do 1519 r. Rezydując w Olsztynie w latach 1516-1521 sprawował zwierzchnie sądownictwo nad komornictwami kapituły warmińskiej: olsztyńskim i melzackim (pieniężnieńskim), powierzono mu także obronność zamków i grodów kapituły, w szczególności Olsztyna. Z początkiem 1520 r., kiedy wojnę z Krzyżakami widać było już na horyzoncie, Kopernik rozpoczął przygotowania do obrony twierdzy. Jednym z jego obowiązków, jako administratora zamku, było zabezpieczenie skarbca kapitularnego. W tym celu sporządził inwentarz archiwaliów kapitularnych, stanowiący inspirację niniejszej wystawy.” (źródło: https://olsztyn.ap.gov.pl/kopernik-tez-byl-archiwista?fbclid=IwAR0YXSmdtYvsHY-GR8QmwTI87E0e3hrc9jwSVk3wUglkz_5MaQWyqXo8eN0).

Odkrycia dokonał bp Jan Obłąk: „Szukając materiałów źródłowych do napisania artykułu o Mikołaju Koperniku, przeglądałem dokumenty znajdujące się w Archiwum Diecezji Warmińskiej w Olsztynie. Interesowałem się głównie dokumentami Warmińskiej Kapituły Katedralnej, do grona której przez długie lata należał Kopernik. Szczególną uwagę zwróciłem na rękopis pod sygnaturą Y 9, zawierający inwentarz dokumentów z r. 1520, złożonych w skarbcu na zamku w Olsztynie. Oczywiście, nie miałem najmniejszego podejrzenia, że rękopis ten może być autografem naszego wielkiego astronoma. Dopatrywałem się tylko luźnego związku z Kopernikiem. Gdy bowiem w r. 1520 Olsztyn był zagrożony ze strony Krzyżaków, obronę zamku, a tym samym i skarbca z dokumentami, powierzono Kopernikowi. Postanowiłem więc opracować ten inwentarz, jako przyczynek do dziejów Archiwum Kapitulnego na Warmii i pośrednio wskazać na zasługi Kopernika dla archiwum, którego dokumenty zdeponowane w Olsztynie ochronił przed grabieżą krzyżacką”. (źródło: https://olsztyn.ap.gov.pl/kopernik-tez-byl-archiwista?fbclid=IwAR0YXSmdtYvsHY-GR8QmwTI87E0e3hrc9jwSVk3wUglkz_5MaQWyqXo8eN0).

Wystawa w Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza w Wilnie zamyka obchody 550. rocznicy urodzin wielkiego uczonego.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top
Skip to content