Procedura repatriacji, choć dla wielu ludzi kojarzy się wyłącznie z powrotem emigrantów do ojczystego kraju, to dla innych staje się ona również mostem łączącym przeszłość z teraźniejszością. Repatriacja, czyli proces powrotu obywatela do kraju pochodzenia, jest jednym z elementów polityki zagranicznej państwa polskiego. Niezależnie od przyczyn, które mogą być humanitarne, ekonomiczne czy polityczne, rokrocznie tysiące osób decyduje się na skorzystanie z tej procedury.
Procedura repatriacyjna
Repatriacja (z łaciny „repatriare” oznacza powrót do ojczyzny) to procedura, która przewiduje, że osoby polskiego pochodzenia mogą ubiegać się o status repatrianta i powrót do Polski, jeżeli spełnią określone warunki, takie jak m.in. polskie pochodzenie potwierdzone odpowiednimi dokumentami, znajomość języka polskiego, udowodnienie polskiego obywatelstwa przodków, a także stałe zamieszkiwanie w jednym z podanych państw: Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan lub w azjatyckiej części Rosji.
Procedura repatriacji rozpoczyna się od kontaktu z najbliższą placówką dyplomatyczno-konsularną Polski, gdzie kandydat na repatrianta może uzyskać wszystkie niezbędne informacje. Następnie należy złożyć odpowiedni wniosek wraz z kompletami dokumentów, które potwierdzą polskie pochodzenie oraz związki z Polską. Każdy wniosek rozpatrywany jest indywidualnie przez konsula, co może potrwać nawet kilka miesięcy.
Repatriacja w liczbach
Repatriacja dotyczy osób pochodzenia polskiego i ich rodzin zamieszkałych na terytorium dawnego ZSRR. Według danych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, repatriacja na stałe wpisała się w krajobraz polskiej polityki migracyjnej. Rocznie z procedur repatriacyjnych korzysta około kilkuset osób. W 2022 r. repatriacją zostało objętych 779 Polaków, zaś w 2021 r. 712. Wpływ na wzrost liczby osób, które mogły skorzystać z tej procedury mogło mieć zwiększenie środków finansowych z budżetu państwa na wydatki związane z repatriacją. Rząd w 2022 r. na ten cel przeznaczył o 15 mln złotych więcej niż rok wcześniej. Niemniej powody takiego stanu rzeczy są wielorakie, włączając w to również sytuację geopolityczną na wschodzie Europy, jak i wsparcie udzielane przez polskie władze.
Repatriacja – most łączący z Polską
Procedura repatriacji często jest postrzegana jako złożona. Niemniej warto wspomnieć, że zawiera ona. elementy wsparcia adaptacyjnego dla repatriantów, takie jak kursy językowe czy pomoc w znalezieniu zatrudnienia. Integracja repatriantów jest jednym z podstawowych elementów, na który zwracają uwagę podmioty na co dzień zajmujące się pomocą dla migrantów.
Proces repatriacji to nie tylko wymiar statystyczny, ale przede wszystkim osobiste historie ludzi, którzy postanowili rozpocząć nowy rozdział życia w Ojczyźnie swoich przodków. Każda z tych historii wpisuje się w szeroki kontekst globalnych migracji, kształtując współczesny obraz wielu społeczeństw i państw. W świetle przedstawionych faktów, repatriacja pozostaje ważną, choć często niedocenianą częścią polityki migracyjnej. Statystyki i procedury stanowią ramy dla historii o poszukiwaniu tożsamości i miejsca w świecie, które można nazwać domem.
