Trzeci Maja w amerykańskiej Polonii to data równie symboliczna, co w kraju nad Wisłą. Tegoroczna (133-cia) parada 3 Maja była nie tylko wyrazem dumy narodowej, ale także rekordowa pod względem liczby uczestników i okazałości, z jaką mieszkańcy oraz goście upamiętnili 233. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Przeżyjmy jeszcze raz historię największej parady 3 Maja, która corocznie przechodzi ulicami Chicago, celebrując polsko-amerykańskie dziedzictwo i solidarność międzypokoleniową.
Wieloletnia tradycja, jako element kulturowy
Od 133 lat Polonia w Chicago świętuje rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja – pierwszej w Europie i drugiej na świecie nowoczesnej Ustawy Zasadniczej. Jak co roku, ulicami miasta przeszła barwna parada, która nie tylko jest wyrazem polskiej tradycji, ale również łączy pokolenia emigrantów i stanowi o ich tożsamości kulturowej na obczyźnie. Parada upamiętniająca uchwalenie Konstytucji 3 Maja to wydarzenie, które łączy polską społeczność w Stanach Zjednoczonych, jednocześnie przedstawiając jej kulturowe dziedzictwo mieszkańcom Chicago i gościom miasta.
Historia parady 3 majowej w Chicago ma swoje korzenie w XIX w., kiedy to pierwsze grupy imigrantów z Polski zaczęły organizować skromne zgromadzenia i uroczystości. Pierwsze takie wydarzenie zorganizowano w 1892 r. Zgodnie z wolą jej pomysłodawców, parada zawsze organizowana jest w sobotę, która przypada najbliżej daty 3 maja w danym roku. Na przestrzeni lat różne podmioty polonijne były organizatorami tego wydarzenia. Niemniej już od wielu lat dzieło to spoczywa na barkach Związku Klubów Polskich, z którego ramienia wybierany jest Honorowy Marszałek Parady.
Z czasem, w miarę wzrostu liczby Polaków w Chicago, obchody stawały się coraz bardziej okazałe i zorganizowane. Wydarzenie to stało się e tylko świętem narodowym, ale także manifestacją polskości i jedności polonijnej społeczności.
Parada w okresie międzywojennym i wojennym
W okresie międzywojennym parada była organizowana w Parku Humboldta. W okresie II wojny światowej parady 3 majowe nabrały jeszcze większego znaczenia, odzwierciedlając tęsknotę Polaków za wolną Ojczyzną. Stały się one okazją do wyrażenia dumy narodowej, a także były one wyrazem przypomnienia światu o walce Polaków o wolność i suwerenność. Po II wojnie światowej i komunistycznym przejęciu władzy w Polsce, parada 3 Maja stała się ważnym elementem pielęgnowania polskiego dziedzictwa kulturowego, jednocześnie będąc formą protestu przeciwko totalitarnemu reżimowi. W tym czasie została ona przeniesiona z Parku Humboldta do centrum miasta.
Lata współczesne
Współcześnie parada 3 majowa w Chicago jest jednym z najważniejszych wydarzeń organizowanych przez Polonię, przyciągającą tysiące uczestników i widzów, zarówno Polaków, jak i przedstawicieli innych społeczności. Przepełnione barwami biało-czerwonymi ulice są świadectwem bogatej historii i kultury Polski, ale także będącego wciąż żywego ducha narodowego. W parze z oficjalnymi obchodami, wydarzenie to nierozerwalnie związane jest z festynami rodzinnymi, koncertami i występami artystyczno-kulturalnymi, które umacniają więzi międzypokoleniowe.
W 2024 r. parada ponownie przeszła głównymi arteriami Chicago (Columbus Drive), skupiając przedstawicieli polskich szkół, stowarzyszeń, organizacji patriotycznych, klubów sportowych i grup folklorystycznych. Wśród uczestników nie zabrakło także amerykańskich polityków i przedstawicieli władz miasta, co podkreśla znaczenie polonijnej społeczności w lokalnym wspólnocie.
Przesłanie parady
Parada 3 Majowa w Chicago to nie tylko doroczne świętowanie pamięci historycznego wydarzenia. To również przypomnienie o wartościach, na których oparta jest polska identyfikacja – o wolności, równości i braterstwie. Jest momentem, w którym historia spotyka się z teraźniejszością, a dorobek przodków inspiruje kolejne pokolenia do pielęgnacji polskości, niezależnie od odległości, jaka dzieli ich od krajów ich przodków.
