Berlin, 5 grudnia 2023 r. – Instytut Pileckiego stał się miejscem spotkania z historią, ukazując odwagę i poświęcenie polskich dyplomatów z Grupy Ładosia. Tego dnia otwarto niezwykłą wystawę „Paszporty życia”, prezentującą heroiczne działania Grupy Ładosia podczas II wojny światowej. Grupa ta wydawała fałszywe paszporty krajów latynoamerykańskich, ratując tysiące Żydów przed zagładą.
Mottem wystawy jest wiersz Władysława Szlengla pt. „Paszporty”, który podkreśla pragnienie wolności i bezpieczeństwa w czasach największego zagrożenia. Wystawa „Paszporty życia” przenosi odwiedzających w czasy II wojny światowej, gdzie bohaterowie ratowali życie tysięcy ludzi, wystawiając im fałszywe dokumenty.
Ambasador RP w Berlinie, Dariusz Pawłoś, podkreślił, że bohaterstwo Grupy Ładosia zasługuje na naszą stałą uwagę. W czasach nieludzkiej zagłady, polscy dyplomaci podejmowali ryzyko utraty własnego życia, pomagając tym, którzy według nazistów byli podkategorią. Wystawa to hołd dla ich odwagi i bezinteresownego poświęcenia.
Historia Grupy Ładosia, czyli paszporty jako ostatnia nadzieja
W 1940 roku rząd polski w Paryżu powierzył Aleksandrowi Ładosiowi kierowanie placówką dyplomatyczną w Szwajcarii. Mimo sprzeciwu Adolfa Hitlera, Ładoś został chargé d’affaires polskiego poselstwa w Bernie. To właśnie tam rozpoczęła się niezwykła misja ratowania Żydów.
Grupa Ładosia, znana również jako Grupa Berneńska (nazwa pochodzi od miejsca siedziby), to polscy dyplomaci, m.in. Stefan Ryniewicz, Konstanty Rokicki i dr Juliusz Kühl, współpracujący z przedstawicielami organizacji żydowskich. Ich celem było wydawanie fałszywych paszportów krajów latynoamerykańskich, zwłaszcza Paragwaju, chroniąc Żydów przed wywózką do obozów zagłady.
Heroiczna akcja ratunkowa, czyli paszporty życia
Akcja Grupy Ładosia polegała na pozyskiwaniu i fałszowaniu paszportów, głównie dzięki współpracy z konsulem Paragwaju w Bernie, Rudolfem Huglim. Paszporty te stanowiły szansę dla Żydów na uniknięcie obozów zagłady, umożliwiając im skierowanie ich do obozów internowania. Liczba osób objętych akcją szacowana jest na około 8 tysięcy.
Niezwykła wystawa w Instytucie Pileckiego
Otwarcie wystawy „Paszporty życia” to nie tylko podróż w przeszłość, lecz także hołd dla bohaterów II wojny światowej. Jednym z wydarzeń około wystawowych było spotkanie z wybitnym historykiem i autorem książki „The Forgers”, Rogerem Moorhousem,, który dał wykład na temat jednej z najbardziej odważnych operacji ratunkowej Holokaustu. Wystawa „Paszporty życia” będzie prezentowana w berlińskim Instytucie Pileckiego do końca lutego 2024 roku. To wyjątkowa okazja, aby zgłębić nieznane aspekty historii II wojny światowej i uczcić bohaterów, którzy odważnie stawiali czoła mrocznym czasom Holokaustu.
