Polskie tradycje na liście dziedzictwa UNESCO

Symbol polskiej kultury i tradycji, czyli polonez, dołączył do prestiżowej listy dziedzictwa UNESCO. Jest to szósty element niematerialnego dziedzictwa kulturowego Polski, który znalazł swoje miejsce wśród skarbów światowego dziedzictwa. Jakie inne polskie tradycje zostały już wcześniej wyróżnione przez UNESCO?

Symbol polskiej kultury

Elegancki, dostojny i pełen godności polonez to nie tylko taniec znany z polskich balów i studniówek. Teraz, ten uroczy taneczny krok zatriumfował na globalnej scenie dzięki wpisowi na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Decyzja o tym prestiżowym uhonorowaniu została ogłoszona w grudniu 2023 roku podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa w Kasane w Botswanie.

Polonez, taniec, który bywa interpretowany jako wyraz polskiej duszy, ma swoje korzenie w XVI wieku. Ten dawny taniec chodzony przeobraził się w ważny element narodowej tożsamości Polaków. Jego obecność w ważnych życiowych momentach, od studniówek po śluby i obchody państwowe, podkreśla nie tylko jego historyczne znaczenie, ale też żywotność jako praktyki kulturowej.

Certyfikat UNESCO

W dniu 20 marca 2024 roku przedstawiciele polskiej kultury i sztuki spotkali się w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, aby oficjalnie odebrać certyfikat UNESCO. Wśród uczestników było wiele podmiotów, zarówno z instytucji, jak i organizacji społecznych, które niosą obowiązek i zaszczyt podtrzymywania tej wielowiekowej tradycji.

Decyzja UNESCO o włączeniu poloneza na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości została podjęta podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa w grudniu 2023 roku w Kasane w Botswana. To ważne wydarzenie świadczy o znaczeniu polskiej kultury na arenie międzynarodowej oraz o uznaniu wartości poloneza jako elementu niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. Wyjątkowość poloneza podkreślają wartości, które ten taniec niesie, a mianowicie równość i współpracę. To dzięki nim uważany jest on za taniec nasycony wyjątkowym charakterem.

Wyjątkowe elementy kultury polskiej

Polonez, będący jednym z pięciu tradycyjnych tańców polskich, ma bogatą historię sięgającą XVI wieku, kiedy znany był pod nazwą chodzony. W wieku XVIII przyjął nazwę „polonez” i stał się nieodłącznym elementem polskiej kultury tanecznej. Jego symboliczne znaczenie, otwarty i egalitarny charakter oraz towarzyszące mu wartości, takie jak równość i współpraca, sprawiają, że polonez jest nie tylko tańcem, lecz również manifestacją polskiej tożsamości i wspólnoty. Polonez dołącza do rosnącej listy polskich tradycji uznanych przez UNESCO za niematerialne dziedzictwo kulturowe. W ostatnich latach wpis na listę uzyskały inne wyjątkowe elementy kultury polskiej: szopkarstwo krakowskie (2018 r.); kultura bartnicza (2020 r.); sokolnictwo (2021 r.); tradycja dywanów kwiatowych na procesję Bożej Ciała (2021 r.); flisactwo (2022 r.).

Poloneza czas zacząć…

Wpisanie poloneza na Listę Dziedzictwa UNESCO to kolejny zaszczyt dla Polski. Ten certyfikat to nie tylko honor dla polskiej kultury, ale również zobowiązanie do dalszego zachowania, pielęgnowania i promowania tradycji poloneza, aby mogła ona przetrwać dla kolejnych pokoleń. To także wyraz uznania dla wszystkich tych, którzy przyczynili się do zachowania i promocji tego wyjątkowego elementu polskiego dziedzictwa kulturowego.

Polskie tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie, nie tylko przechowują kawałek historycznej pamięci, ale również podkreślają wartość i unikalność polskiego dziedzictwa. W dobie globalizacji i zmian społecznych, uznanie poloneza przez UNESCO staje się ważne nie tylko dla samej tradycji, ale także dla zachowania tożsamości narodowej i promocji kultur lokalnych na arenie międzynarodowej.