Kto choć trochę lepiej poznał Wiedeń, ten z pewnością wie, że miasto posiada swój ulubiony bufet kanapkowy. Bufet nie byle jaki, bo mogący się poszczycić ponad 120-letnią tradycją istnienia! Jest to także bufet, który został założony przez… Polaka i nadal dumnie nosi polską nazwę. Bar „Trześniewski” to jeden z punktów „must to do” dla każdego kto odwiedza austriacką stolicę.
Franciszek Trześniewski i jego pomysł na biznes
O Franciszku Trześniewskim nie wiadomo zbyt wiele, poza tym, że urodził się w Krakowie za czasów monarchii Austro-Węgierskiej oraz, że był kucharzem i smakoszem. Wiadomo także, że na przełomie XIX i XX stulecia przybył do Wiednia, gdzie w 1902 r. postanowił otworzyć… kanapkowy biznes!1 Jego ideą było zaoferowanie mieszkańcom Wiednia szybkiego i taniego sposobu na zaspokojenie głodu. Swoje otwarte kanapki przygotowywał ze świeżego, ciemnego lokalnego chleba. Pieczywo kroił w charakterystyczne, prostokątne kawałki, na które trafiały różnego rodzaju dodatki2.
Mówi się, że Trześniewski serwował 18 różnych smaków kanapek (jego specjalnością miała być pasta jajeczna). Do kanapek Krakowianin oferował mieszkańcom Wiednia także 1/8 litra piwa (ową porcję browaru sam nazwał „Pfiff”)3. Co ciekawe, Wiedeńczykom zarówno kanapki, jak i małe piwo przypadły do gustu tak bardzo, że biznes w niemalże niezmienionej formie przetrwał dwie wojny światowe, Imperium Habsburskie, żelazną kurtynę, upadek muru berlińskiego, a nawet pandemię Covid-19. Tradycja kanapek i piwa „Pfiff” jest w Austrii naprawdę silna – wieść gminna głosi, że markę zna i kojarzy aż 92% Austriaków!4
Trześniewski – niewypowiadanie dobry!
Po śmierci Franciszka Trześniewskiego w 1939 r., lokal przejęła jego córka – Maria Trześniewska. Innowacją, którą wprowadziła, była możliwość zamawiania kanapek na wynos. Złote czasy bufetu kanapkowego przypadły na lata 70. XX w., gdy w powojennej Europie rozpowszechniła się moda „jadania na mieście”.
Maria Trześniewska prowadziła rodzinną firmę do 1978 r., następnie odsprzedała go spółce handlowej Demmers Teehaus. Nowi posiadacze biznesu postanowili jednak nie wymazywać polskiego dziedzictwa, a wręcz je wykorzystać. Obecnie motto marki brzmi „Die Unaussprechlich Guten Brotchen”, co oznacza „Niewypowiedzianie dobre bułeczki” i odnosi się do nazwiska założyciela Bufetu, które jest trudne do wymówienia dla rodowitych Austriaków5.
Trześniewski współcześnie
Obecnie „Trześniewski” to nie tylko jeden bar, ale mała sieć barów kanapkowych we Wiedniu. Oczywiście, główny bufet znajduje się nadal w „oryginalnym” miejscu, w którym prowadził go jeszcze sam Franciszek Trześniewski – na Dorotheergasse6. Ogólnie Marka „Trześniewski” posiada w austriackiej stolicy 10 lokali, które znajdują się m.in. na dworcu zachodnim7 oraz na wiedeńskim lotnisku8.
Co ciekawe, marka kultywuje nadal pomysł zainicjowany przez Marię Trześniewską – oferuje dostawy swoich kanapek. Dostawa jest jednak możliwa wyłącznie taksówką (minimalna opłata 15,80 euro), a same rabaty za kanapki naliczane są od kwoty 500 euro9. Jak widać, marka się ceni, ale to tylko potwierdza jej uznanie pośród mieszkańców Wiednia.
![Logo marki Trześniewski. Źródło: Von Autor/-in unbekannt - [1], Gemeinfrei, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=42935254](https://ponadgranicami.org/wp-content/uploads/2024/10/TRZESNIEWSKI_03.gif)
- Franciszek Trześniewski, Wikipedia, the free encyklopedia, źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Franciszek_Trze%C5%9Bniewski (dostęp: 10.09.2024). ↩︎
- Tamże. ↩︎
- Trześniewski – kanapkowy fast-food z polskimi korzeniami od 113 lat w Wiedniu, Blog z Alicją Przez Wiedeń, źródło: https://zalicjaprzezwieden.blogspot.com/2015/05/trzesniewski-kanapkowy-fast-food-z.html (dostęp: 10.09.2024). ↩︎
- Tamże. ↩︎
- Tamże. ↩︎
- Trześniewski – sieć barów kanapkowych, portal Polonica.pl, źródło: https://polonika.pl/polonik-tygodnia/wieden-niewypowiedzialnie-dobry (dostęp: 10.09.2024). ↩︎
- Trześniewski – kanapkowy fast-food z polskimi korzeniami od 113 lat w Wiedniu, Blog z Alicją Przez Wiedeń… poz. cyt. ↩︎
- Branches, trzesniewski.at (źródło: https://trzesniewski.at/filialen), dostęp (10.09.2024). ↩︎
- Trześniewski – kanapkowy fast-food z polskimi korzeniami od 113 lat w Wiedniu, Blog z Alicją Przez Wiedeń… poz. cyt. ↩︎
Bibliografia:
- Branches, trzesniewski.at (źródło: https://trzesniewski.at/filialen), dostęp (10.09.2024).
- Franciszek Trześniewski, Wikipedia, the free encyklopedia, źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Franciszek_Trze%C5%9Bniewski (dostęp: 10.09.2024).
- Trześniewski – kanapkowy fast-food z polskimi korzeniami od 113 lat w Wiedniu, Blog z Alicją Przez Wiedeń, źródło: https://zalicjaprzezwieden.blogspot.com/2015/05/trzesniewski-kanapkowy-fast-food-z.html (dostęp: 10.09.2024).
- Trześniewski – sieć barów kanapkowych, portal Polonica.pl, źródło: https://polonika.pl/polonik-tygodnia/wieden-niewypowiedzialnie-dobry (dostęp: 10.09.2024).
