Autor:Honorata Konon

Tamara Łempicka zasłynęła z kreowania sztuki w stylu art déco. Jej artystyczna dusza zaprowadziła ją pod koniec życia do Meksyku. Nie tylko jej obrazy, ale i historia są wciąż żywe poza granicami kraju.

Można pokusić się o stwierdzenie, że obrazy Tamary Łempickiej aktualnie są jednymi z najbardziej rozchwytywanych na rynku sztuki. Świadczy o tym wysokość cen, za jakie zakupione zostały w ostatnich latach, podczas międzynarodowych aukcji. Tamara Łempicka uznawana jest za trzecią najdrożej sprzedającą się artystkę XX wieku. Jej obraz pn. „Portret Marjorie Ferry” na aukcji w Christie’s w Londynie 2020 r. został sprzedany za 82 mln złotych.

Wulkan Popocatepetl. Źródło: https://eos.org/features/how-dangerous-is-mexicos-popocatepetl-it-depends-on-who-you-ask

Izta-Popo – spełnione życzenie

Fascynujące jest, kiedy można poznać historię Polaków, poza jej granicami. Udając się do Meksyku zaskakującym może okazać się napotkanie śladów polskiej artystki. Królowa Art Deco – bo takim mianem jest określana – swoje ostatnie lata życia spędziła w miejscowości Cuernavaca. Jest to małe miasteczko, słynące z ogromnych willi, do których to Meksykanie ze stolicy zjeżdżają na wypoczynek. W jednej z tych posiadłości pod koniec życia swoją pracownię miała właśnie polska malarka. Choć mieszkała tam krótko, to życzeniem jej było, aby jej prochy pośmiertnie rozrzucić nad rozpościerającym się w oddali wulkanem o nazwie Popocatépetl. Tak też uczyniono.

Historia ta nabiera znaczenia, gdy przebywa się w okolicznych miejscowościach. Podczas wyprawy do Meksyku, w każdym z trzech miast: stolicy Meksyk, Puebli czy Cuernavace, majaczy przepiękne pasmo wulkanów o nazwie Izta-Popo. Nazwy wulkanów pochodzą od bohaterów prekolumbijskiej azteckiej legendy, którzy symbolizują nieszczęśliwą miłość. Mowa o wojowniku Popotaceptl oraz jego ukochanej – Iztaccihuatl. Wyobraźnia malarki podpowiedziała jej, aby właśnie tam, ponad wulkanami, rozsypać jej prochy.

Centrum Cuernavaci. Fot. Honorata Konon

Kolekcja prac w Meksyku

Z pracami Tamary Łempickiej można się zapoznać nie tylko w Polsce. Jej obrazy znajdują się także w muzeum prywatnego kolekcjonera – Muzeum Soumaya – pośród prac meksykańskich artystów. Niecodzienny jest to widok, kiedy podczas zwiedzania miasta napotyka się na prace polskiej artystki. Dlatego też warto, aby zapamiętać to miejsce i przy okazji pobytu w stolicy Meksyku, odwiedzić je. Muzeum łatwo odnaleźć dzięki jego charakterystycznej architekturze.

Muzeum Soumaya. Fot. Honorata Konon

Pamięć o malarce

Oprócz Meksyku, malarka epoki Art Deco upamiętniana jest także w innych krajach. Mural jej prac znajduje się w teksańskim mieście Austin. To do Teksasu, na pewien czas, Tamara przeniosła się ze swoją córką w latach 50. Powstanie muralu zainicjowane zostało przez społeczność polską w Austin. Mural został odsłonięty w grudniu 2023 roku i przedstawia jedne z najsłynniejszych prac artystki pn. „Autoportret w zielonym bugatti” oraz „Kobieta w zielonej sukni”.

Niech podsumowaniem znaczenia Tamary Łempickiej dla społeczności będą słowa organizacji pozarządowej Dot Dot Dot Connect, na której stronie można przeczytać: Historia Łempickiej jest doskonałym przykładem tego, jak sztuka łączy nas w czasie. Dziś zainteresowanie sztuką Łempickiej przeżywa odrodzenie. Kilka ostatnich wystaw jej prac odbyło się w kraju jej urodzenia, w Polsce. Jej prace są wystawiane w muzeach i galeriach na całym świecie, przyciągając tysiące odwiedzających. Gwiazdy takie jak Jack Nicholson, Barbra Streisand i Madonna należą do najbardziej zagorzałych kolekcjonerów Łempickiej, ale historia jej życia jest mniej znana. Chcemy przybliżyć jej historię w Austin, mieście, które ceni różnorodność i fuzję kultur, gdzie Tamara czułaby się jak w domu. Miłość Austin do sztuki, jej otwartość na artystyczne eksperymenty i integracyjne, kreatywne otoczenie dobrze by do niej pasowały. Uważamy, że Austin doceni historię Łempickiej. Jej życie jest przykładem na to, że niezależna, kreatywna i odporna kobieta może dosłownie podbić świat¹.