Polskie ślady w Bułgarii

Bułgaria leży w Europie Południowo-wschodniej, we wschodniej części Półwyspu Bałkańskiego. Większość osób, które odwiedzają bułgarskie wybrzeże zna je głównie przez piękne szerokie plaże. Nie wszyscy jednak wiedzą, iż w Burgas, Warnie i mieście Widyń znajdują się także polskie akcenty. Pomnik-mauzoleum króla Polski i Węgier Władysława III Warneńczyka w Warnie.

Pomnik-mauzoleum króla Polski i Węgier Władysława III Warneńczyka w Warnie.

Żelaznym punktem programu wizyt turystów z Polski w Bułgarii jest miejsce śmierci dwudziestoletniego zaledwie polskiego króla, Pomnik-mauzoleum Władysława III Jagiełło – zwanego Warneńczykiem znajdującego się koło Warny. Przegrana 10 listopada 1444 roku bitwa z Turkami zaważyła na losach tej części Europy a młodemu królowi przyniosła przydomek „Warneńczyk”. Władysław III Warneńczyk na tron wstąpił po śmierci swojego ojca Władysława Jagiełły. Jednak gdy obejmował władzę, miał zaledwie 10 lat, więc w jego imieniu rządy sprawowała Rada Opiekuńcza oraz regent – kardynał Zbigniew Oleśnicki.

Działania wojenne przeciw Imperium Osmańskiemu najstarszy syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej rozpoczął za namową papieża w 1443 roku. Po wygraniu serii potyczek zawarto pokój w Segedynie, mający trwać dziesięć lat. Szybko jednak zerwał traktat, czym później tłumaczono jego klęskę i śmierć pod Warną. Flota wenecka nie miała zamiaru się angażować i pod Warną dwudziestotysięczne siły królewskie stanęły z trzykrotnie silniejszym wrogiem pod wodzą Murada II. Król zginął, ucięto mu wg historyków tureckich głowę, ale że ciała nie znaleziono, powstały mity o rzekomym ocaleniu. Nadzieje, że Władysław III się odnajdzie były na tyle duże, że z koronacją następcy tronu czekano aż 3 lata.

Pomnik-mauzoleum króla Polski i Węgier Władysława III Warneńczyka w Warnie, powstał z inicjatywy bułgarskiego wojskowego Petyra Dimkowa w miejscu historycznej bitwy w wyniku przekształcenia jednego z dwóch trackich kurhanów grobowych. Pomnik-mauzoleum został otwarty przez cara Borysa III 4 sierpnia 1935. Położony jest w centrum parku, wkomponowany w dawny tracki kurhan. Wewnątrz znajduje się kamienna kopia krakowskiego nagrobka z Wawelu autorstwa Antoniego Madeyskiego z brązu. Król Władysław III w koronie na głowie leży trzymając w złożonych dłoniach miecz szczerbiec. U jego stóp znajduje się rzeźba lwa.

Pomnik Adama Mickiewicza w Burgas

W Parku Nadmorskim ciągnącym się wzdłuż szerokiej, piaszczystej plaży stoi kilka pomników, wśród nich jest pomnik Adama Mickiewicza. Poeta odwiedził miasto Burgas w drodze do Konstantynopola w 1855 r., gdzie wkrótce potem zmarł. Tutaj znajduje się także ulica nazwana jego imieniem. Popiersie zdobiące pomnik zostało wykonane przez znanego bułgarskiego rzeźbiarza studiującego w Krakowie, Presława Kyrszowskiego.

Historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny miasta Widyń

Będąc w mieście Widyń warto zobaczyć najlepiej zachowaną średniowieczną twierdzę w Bułgarii. W czasie panowania Imperium Osmańskiego rozbudowano nie tylko twierdzę , ale i przede wszystkim miejskie fortyfikacje. Przez pewien czas silną grupę architektów i budowniczych stanowili Polacy. Najwięcej ich było w XIX wieku, podczas Wielkiej Emigracji. W mieście przebywali tak budowniczowie jak i wojskowi czy ludzie sztuki. Choć z fortyfikacji przetrwało tylko kilka bram i paręset metrów murów tak twierdza niemal w niezmienionym kształcie dotrwała naszych czasów.