San Lazzaro di Savena to miejsce pamięci i spoczynku 1432 polskich żołnierzy, którzy oddali życie w czasie II wojny światowej. Polski Cmentarz Wojenny w Bolonii to największa polska nekropolia we Włoszech, będąca świadectwem heroizmu i poświęcenia polskich żołnierzy. Historia tego miejsca i spoczywających na nim bohaterów stanowi ważny element pamięci narodowej.
Polski Cmentarz Wojenny w dzielnicy San Lazzaro di Savena w Bolonii jest największym polskim cmentarzem we Włoszech, gdzie spoczywa 1432 żołnierzy. Większość z pochowanych tu żołnierzy służyła w 2 Korpusie Polskim i zginęła podczas walk na Linii Gotów.
Historia budowy i otwarcia cmentarza
Prace nad budową cmentarza rozpoczęto 1 lipca 1946 roku, a zakończono 15 grudnia tego samego roku. Realizacją zajęli się żołnierze z 10 Batalionu Saperów przy wsparciu lokalnych kamieniarzy. Projekt nekropolii opracował ppor. Zygmunt Majerski, oficer 2 Korpusu Polskiego (a także więzień Oflagu VIIA w Murnau). Opracowanie drobiazgowych szczegółów przypadło Michałowi Paszynowi.
12 października 1946 r. podczas poświęcenia cmentarza obecni byli: biskup polowy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Józef Gawlina oraz generał dywizji Władysław Anders.
Znani żołnierze spoczywający na cmentarzu
Na cmentarzu w Bolonii spoczywa 12 lotników z 318 Dywizjonu Myśliwsko-Rozpoznawczego „Gdańsk” i 663 Dywizjonu Samolotów Artylerii. Wśród nich znajduje się porucznik pilot Czesław Nowak, który stracił życie w trakcie misji bojowej 30 sierpnia 1944 roku. Inną znaną postacią jest porucznik pilot Florian Kuroczycki, który zginął w wyniku wypadku lotniczego podczas szkolenia.
Architektura i symbolika cmentarza
Centralnym punktem cmentarza jest glorieta z niewielkim pomieszczeniem pod spodem, które służy jako miejsce do modlitwy. Na terenie nekropolii znajdują się również płaskorzeźby przedstawiające polskie symbole narodowe, takie jak Orzeł Biały, Syrenka Warszawska oraz Tarcza Krzyżowców. Mozaika ukazująca położenie polskich cmentarzy wojennych na mapie Włoch jest jednym z wielu elementów dekoracyjnych.
Znaczenie cmentarza dla polsko-włoskiej historii
Polski Cmentarz Wojenny w Bolonii to nie tylko miejsce spoczynku żołnierzy, ale również ważny symbol polsko-włoskiej historii i przyjaźni. Na XIII-wiecznej bramie miejskiej Porta di Strada Maggiore w Bolonii znajduje się tablica pamiątkowa, która upamiętnia wkroczenie polskich żołnierzy do miasta 21 kwietnia 1945 r.
Współczesne znaczenie i upamiętnienia
Cmentarz w San Lazzaro di Savena jest regularnie odwiedzany przez polskie delegacje państwowe oraz rodziny pochowanych tam żołnierzy. W 50-lecie zdobycia Bolonii przez 2 Korpus Polski odsłonięto tablicę pamiątkową, a w 1972 roku zakończono generalny remont cmentarza. Co roku odbywają się tu uroczystości upamiętniające poległych, co jest świadectwem trwałej pamięci o ich poświęceniu.
Polski Cmentarz Wojenny w Bolonii to miejsce o ogromnym znaczeniu historycznym i symbolicznym, przypominające o bohaterskich czynach polskich żołnierzy podczas II wojny światowej. Jest to również symbol polsko-włoskiej przyjaźni i wspólnej historii, której nie można zapomnieć.
Autor: Fczarnowski, CC BY-SA 4.0
