Polski Cmentarz Wojenny w egipskiej Kantarze

Autor:Anna Kuleszewicz-Toborek

Polski Cmentarz Wojenny w egipskiej Kantarze to jedno z mniej znanych, ale niezwykle ważnych miejsc upamiętnienia polskich żołnierzy na Bliskim Wschodzie. Położony niedaleko Kanału Sueskiego, cmentarz ten stanowi świadectwo tragicznych losów Polaków walczących na frontach II wojny światowej oraz ich wkładu w walkę o wolność w globalnym konflikcie.

*Polski cmentarz w Kantarze. Źródło: https://www.gov.pl/web/egipt/cmentarz-wojenny-w-kantarze*

Polscy żołnierze w Egipcie – tło historyczne

Podczas II wojny światowej tysiące polskich żołnierzy znalazło się na Bliskim Wschodzie w wyniku dramatycznych losów emigracji i ewakuacji. W 1941 roku, w ramach układu Sikorski-Majski, tysiące Polaków więzionych w sowieckich łagrach uzyskało możliwość wyjazdu do Iranu, skąd trafiali do Iraku, Palestyny i Egiptu. W tych regionach tworzono jednostki Polskich Sił Zbrojnych pod dowództwem gen. Władysława Andersa, które później walczyły w kampanii włoskiej, m.in. pod Monte Cassino.

Egipt był jednym z kluczowych miejsc węzłowych na szlaku tych żołnierzy. Obszar Kanału Sueskiego odgrywał strategiczną rolę w działaniach aliantów, a Kantara, położona na wschodnim brzegu Kanału, była ważnym punktem zaopatrzeniowym i logistycznym. To właśnie tutaj powstały obozy wojskowe oraz szpitale polowe (w tym Polski Szpital Wojskowy nr 8), do których trafiali ranni żołnierze z frontów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu¹.

Powstanie cmentarza w Kantarze

Cmentarz wojenny w Kantarze został założony w czasie wojny jako miejsce pochówku żołnierzy zmarłych w wyniku ran odniesionych na polu walki lub chorób tropikalnych. Polacy spoczywający w Kantarze to przede wszystkim członkowie jednostek Polskich Sił Zbrojnych, ale także cywile – kobiety i dzieci, które zmarły podczas trudnej drogi ewakuacji ze Związku Sowieckiego.

Obok polskich mogił na cmentarzu znajdują się także groby żołnierzy z innych państw alianckich, takich jak Wielka Brytania, Australia czy Nowa Zelandia. Wszystko to podkreśla międzynarodowy charakter walk w regionie oraz bliską współpracę aliantów.

Znaczenie symboliczne

Na polskim Cmentarzu Wojennym w Kantarze znajduje się około 150 polskich grobów. Każdy nagrobek opatrzony jest nazwiskiem, stopniem wojskowym oraz datą śmierci, co pozwala oddać hołd indywidualnym bohaterom. Charakterystycznym elementem jest biały orzeł na nagrobkach, symbol narodowy Polski, który przypomina o poświęceniu tych ludzi dla ojczyzny, nawet z dala od jej granic².

Cmentarz ten, choć mało znany w Polsce, jest symbolem losów Polaków rozrzuconych po całym świecie przez burze historii XX wieku. Świadczy także o tym, jak daleko Polacy dotarli, aby walczyć o wolność – nie tylko swoją, ale i innych narodów.

Współczesna pamięć

Po wojnie cmentarz w Kantarze przeszedł pod opiekę brytyjskiej Komisji Grobów Wojennych (Commonwealth War Graves Commission), która dba o miejsca pochówku alianckich żołnierzy na całym świecie³. Dzięki ich staraniom, miejsce to jest dobrze utrzymane, choć z uwagi na swoją lokalizację nie cieszy się dużą liczbą odwiedzających. Niestety, niewielu polskich turystów zdaje sobie sprawę z istnienia polskiego miejsca pamięci na terenie Egiptu.

Jednakże dla mieszkających w Egipcie Polaków cmentarz w Kantarze jest istotnym miejscem pamięci narodowej. Co pewien czas polskie delegacje dyplomatyczne oraz grupy historyczne organizują tam uroczystości, podczas których oddawany jest hołd zmarłym. Mimo że miejsce to nie jest szeroko znane, jego historia zaczyna budzić coraz większe zainteresowanie badaczy i pasjonatów historii wojskowej.