Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej, znana szerzej jako NASA, od dziesięcioleci przoduje w eksploracji kosmosu. Zatrudniając prawie 18 tysięcy pracowników, z rocznym budżetem przekraczającym 25 miliardów dolarów, NASA nieustannie prowadzi przełomowe badania i realizuje ambitne misje kosmiczne. Na przestrzeni lat w te osiągnięcia wnosili swój wkład także Polacy, którzy zdołali odcisnąć swoje piętno na historii tej instytucji. Ich zaangażowanie w najbardziej prestiżowe projekty agencji sprawiło, że Polska może się poszczycić kilkoma wyjątkowymi nazwiskami wśród tych, którzy wspólnie z NASA kształtowali przyszłość kosmonautyki.
Pierwsi Polacy w NASA
Początki polskiej obecności w NASA sięgają momentu, kiedy agencja dopiero zaczynała swoją działalność. Jednym z pierwszych, którzy przyczynili się do jej sukcesów, był Stanisław Rogalski. Ten wybitny inżynier lotnictwa, po wyemigrowaniu do Stanów Zjednoczonych w 1949 roku rozpoczął pracę w zakładach Grummana, gdzie pracował nad projektem pojazdu księżycowego dla programu Apollo. Jego osiągnięcia to tylko jeden z przykładów, jak Polacy angażowali się w najważniejsze projekty agencji. Werner Ryszard Kirchner, polski chemik i specjalista od paliw rakietowych, pracował nad kapsułą Apollo oraz paliwem do lądownika księżycowego. Z programem Apollo był związany również Eugeniusz Lachocki, który wniósł nieoceniony wkład, opracowując niezawodne zasilacze dla statków kosmicznych. Dzięki jego pracy NASA powierzyła mu także projektowanie systemów zasilania dla promów kosmicznych programu STS, co stanowiło kolejne istotne osiągnięcie na arenie kosmicznej.
Uhonorowani za wkład w kosmonautykę
Jednym z najbardziej znanych Polaków, którzy zostali uhonorowani za swoje zasługi w badaniach kosmosu, był Wojciech Rostafiński. Jego życiorys to opowieść o wytrwałości i determinacji. Po zakończeniu II wojny światowej, Rostafiński przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych, gdzie ukończył doktorat na Columbia University, a następnie rozpoczął pracę w NASA. Specjalizował się w badaniach nad systemami rakietowymi i sprężarkami osiowymi, które były kluczowe dla napędu rakiet. Jego prace nad nowymi technologiami napędowymi dla statków kosmicznych przyniosły mu uznanie zarówno w USA, jak i na całym świecie. Jego nazwisko, obok innych wybitnych Polaków, znalazło się w Space Walk of Fame, będącej hołdem dla zasłużonych w eksploracji kosmosu.
Polscy naukowcy w NASA
Kolejne pokolenia Polaków kontynuowały tradycję wybitnych osiągnięć w NASA. Alexander Nawrocki, inżynier robotyki i główny inżynier w NASA, miał wpływ na realizację wielu istotnych misji agencji, w tym tej, która nastąpiła po katastrofie promu Challenger. Przykładem zaangażowania Polaków w misje kosmiczne jest również profesor Krzysztof Górski, pracujący w Laboratorium Napędu Odrzutowego (JPL) – jednostce NASA odpowiedzialnej za loty bezzałogowe. Profesor Górski specjalizując się w kosmologii obserwacyjnej i brał udział w misji Planck, która pozwoliła na stworzenie najbardziej precyzyjnych map kosmicznego promieniowania tła.
Od 2011 roku z JPL związany jest również Marcin Witek, który wnosi swój wkład w badania atmosferyczne, zajmując się detekcją aerozoli atmosferycznych. Z kolei doktor Łukasz Sterczewski, który odbył dwuletni staż w JPL, pracował nad technologiami wykrywającymi substancje mogące świadczyć o istnieniu życia w kosmosie. Obaj naukowcy są przykładem na to, jak młodzi Polacy angażują się w przełomowe projekty NASA.
NASA przyciąga polskich naukowców
Jednym z czołowych Polaków pracujących w NASA jest Artur Chmielewski, menadżer misji kosmicznych w JPL. Jego praca obejmowała udział w misjach Galileo i Cassini, które przyczyniły się do odkrycia jezior na Tytanie – jednym z księżyców Saturna. W ramach współpracy NASA z Europejską Agencją Kosmiczną, Chmielewski nadzorował także misję Rosetta, która zakończyła się umieszczeniem lądownika na komecie.
Do JPL dołączali również młodzi polscy naukowcy. Julia Stankiewicz, jako jedyna Polka na stażu w NASA, pracowała nad projektowaniem satelitów, podczas gdy Grzegorz Florczyk z Uniwersytetu Warszawskiego prowadził badania nad nowymi modelami atmosferycznymi. Ich osiągnięcia pokazują, że Polacy wciąż odgrywają istotną rolę w NASA, realizując swoje ambicje na światowej arenie naukowej.
Polski wkład w odkrywanie kosmosu
Polacy związani z NASA, zarówno ci, którzy pracowali nad historycznymi misjami Apollo, jak i współcześni naukowcy, przyczyniają się do realizacji najważniejszych projektów kosmicznych na świecie. Ich osiągnięcia są dowodem na to, że polski wkład w eksplorację kosmosu jest znaczący i trwały. NASA, będąc globalnym liderem w dziedzinie badań kosmicznych, korzystała i nadal korzysta z wiedzy, umiejętności i talentów Polaków, którzy zapisali się w jej historii jako nieodzowni członkowie zespołów badawczych i inżynieryjnych.
