Francuscy politycy z polskimi korzeniami

Historia Francji i Polski spleciona jest licznymi więzami, które na przestrzeni wieków zaowocowały obecnością wielu osobistości o polskich korzeniach na francuskiej scenie politycznej. Co ciekawe, lista francuskich polityków, mających związki z Polską jest całkiem długa – i mowa tu zarówno o postaciach historycznych, jak i współczesnych. Jeśli chcecie poznać część z tych osób to serdecznie zapraszamy do lektury!

Aleksander Colonna-Walewski – od powstańca do ministra spraw zagranicznych Francji

Aleksander Florian Józef Colonna-Walewski był zarówno polskim, jak i francuskim księciem¹. Urodził się w Walewicach (woj. Łódzkie). Brał udział w Powstaniu Listopadowym (za co odznaczony został Złotym Krzyżem Orderu Virtutti Militari). Po upadku powstania wyjechał do Algierii (gdzie wstąpił do Legii Cudzoziemskiej) a następnie do Francji. Dzięki swojemu talentowi dyplomatycznemu, pełnił funkcje ambasadora Francji w Toskanii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. W latach 1855–1860 piastował stanowisko ministra spraw zagranicznych Francji w rezultacie czego to właśnie on miał zaszczyt parafować traktat paryski kończący wojnę krymską. Później, w latach 1860-1863, pełnił funkcje ministra kultury i sztuki Francji, następnie – marszałka Zgromadzenia Narodowego, czyli izby niższej francuskiego parlamentu².

Ciekawostką jest, iż na temat Aleksandra Colonna Walewskiego chodziła plotka, jakoby był nieślubnym synem Napoleona Bonaparte i Marii Walewskiej, co tylko podsycać miało podobieństwo Walewskiego do Cesarza Francuzów. Tymczasem sam zainteresowany nigdy nie odniósł się do tych plotek³. O tym, iż Aleksander Colonna-Walewski był nieślubnym synem Napoleona Bonaparte pisze historyk Andrzej Tomczak w pozycji „Polska-Francja. Dziesięć wieków związków politycznych, kulturalnych i gospodarczych”.

Rodzina Poniatowskich – polska arystokratyczna krew na francuskich salonach

Rodzina Poniatowskich, potomkowie polskiej arystokracji, odegrała znaczącą rolę we francuskiej polityce. Michel Poniatowski, syn księcia Carla Casimira Poniatowskiego, był ministrem zdrowia i opieki społecznej, a następnie ministrem spraw wewnętrznych w latach 70. XX wieku. Natomiast jego syn, Axel Poniatowski, pełnił funkcję deputowanego do francuskiego Zgromadzenia Narodowego i był bliskim współpracownikiem prezydenta Nicolasa Sarkozy’ego⁴. Co ciekawe – za sprawą swojej babki Axel Poniatowski również jest spokrewniony z Napoleonem Bonaparte⁵.

Działalność polityczna Poniatowskich świadczy o trwałym wpływie polskiego dziedzictwa na francuską scenę polityczną. ​

Élisabeth Borne – francuska premier z polskimi korzeniami

W maju 2022 roku prezydent Emmanuel Macron powierzył misję utworzenia nowego rządu Elisabeth Borne⁶, francuskiej polityk związanej z partią Renaissance⁷. Sama Elizabeth urodziła się w 1961 r. w Paryżu, jednakże jej ojciec pochodził z Polski. Ojciec Élisabeth Borne, Joseph Bornstein, był polskim Żydem mieszkającym w Belgii.

Na początku II wojny światowej wraz z rodziną uciekł do Francji, gdzie zaangażował się w działalność ruchu oporu. W 1944 roku został aresztowany i deportowany do nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Trafił tam razem z ojcem, Zeligiem Bornsteinem, urodzonym w Łukowie, oraz dwoma braćmi – starszym Leonem i młodszym Albertem. Wszyscy trzej zginęli tuż po przybyciu do obozu. Joseph przetrwał marsz śmierci i po wojnie wrócił do Francji, gdzie w 1950 roku otrzymał obywatelstwo. Przyjął nazwisko Borne, którego używał podczas wojny w fałszywych dokumentach, oraz przeszedł na katolicyzm. W 1948 roku ożenił się, a wraz z żoną prowadził laboratorium farmaceutyczne. Zmarł, gdy jego córka Élisabeth miała 11 lat⁸.

Marie-George Buffet – liderka Francuskiej Partii Komunistycznej z polskimi korzeniami

Marie-George Buffet, pochodząca z polskiego rodu Kosellek, była sekretarzem generalnym Francuskiej Partii Komunistycznej w latach 2001–2010⁹. Jako parlamentarzystka oraz minister młodzieży i sportu w rządzie Lionela Jospina, odegrała istotną rolę na francuskiej scenie politycznej, reprezentując lewicowe wartości i dążąc do społecznej równości¹⁰. ​

Nathalie Kosciusko-Morizet – republikańska polityk z dziedzictwem Kościuszki

Nathalie Kosciusko-Morizet, była minister w rządzie Françoisa Fillona. Wywodzi się z rodu, który łączy się z polskim bohaterem narodowym, Tadeuszem Kościuszką. Jako jedna z czołowych postaci Unii na rzecz Ruchu Ludowego (UMP), a później Republikanów, była kluczowym doradcą Nicolasa Sarkozy’ego i Françoisa Fillona, wpływając na kształt francuskiej polityki w pierwszych dekadach XXI wieku¹¹.

Jak widać, przykładów polskich korzeni u francuskich polityków jest sporo – zwłaszcza, że powyższa lista nie jest zamknięta. Związki rodzinne francuskich działaczy politycznych, zarówno w przeszłości, jak i obecnie, świadczą o żywych związkach historycznych, politycznych i kulturowych Polski oraz Francji.

1. Ch. Knight, Biography: Or, Third Division of „The English Encyclopedia”, Bradbury, Evans & Company, London 1872, s. 1183. ↩︎
2. Nowa premier Francji i inni politycy francuscy z polskimi korzeniami, Portal „Wszystko, co najważniejsze”, źródło: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/pepites/politycy-francuscy-z-polskimi-korzeniami/ (dostęp: 28.03.2025). ↩︎
3. Tamże. ↩︎
4. Axel Poniatowski, Wikipedia, wolna encyklopedia. Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Axel_Poniatowski (dostęp: 20.03.2025). ↩︎
5. Nowa premier Francji… poz. cyt. ↩︎
6. M. Blus, Burzliwe komentarze na temat nowej premier Francji Elisabeth Borne, Interia, źródło: https://wydarzenia.interia.pl/zagranica/news-burzliwe-komentarze-na-temat-nowej-premier-francji-elisabeth,nId,6030621 (dostęp: 27.03.2025). ↩︎
7. Elisabeth Borne, Wikipedia, wolna encyklopedia, źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/%C3%89lisabeth_Borne (dostęp: 22.03.2025). ↩︎
8. Tamże. ↩︎
9. Nowa premier Francji… poz. cyt. ↩︎
10. Marie-George Buffet, Wikipedia, wolna encyklopedia, źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Marie-George_Buffet (dostęp: 27.03.2025). ↩︎
11. Nowa premier Francji… poz. cyt. ↩︎

Bibliografia:

• Axel Poniatowski, Wikipedia, wolna encyklopedia. Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Axel_Poniatowski (dostęp: 20.03.2025).
• Blus M., Burzliwe komentarze na temat nowej premier Francji Elisabeth Borne, Interia, źródło: https://wydarzenia.interia.pl/zagranica/news-burzliwe-komentarze-na-temat-nowej-premier-francji-elisabeth,nId,6030621 (dostęp: 27.03.2025).
• Elisabeth Borne, Wikipedia, wolna encyklopedia, źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/%C3%89lisabeth_Borne (dostęp: 22.03.2025).
• Knight Ch., Biography: Or, Third Division of „The English Encyclopedia”, Bradbury, Evans & Company, London 1872, s. 1183.
• Marie-George Buffet, Wikipedia, wolna encyklopedia, źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Marie-George_Buffet (dostęp: 27.03.2025).
• Nowa premier Francji i inni politycy francuscy z polskimi korzeniami, Portal „Wszystko, co najważniejsze”, źródło: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/pepites/politycy-francuscy-z-polskimi-korzeniami/ (dostęp: 28.03.2025).
• Tomczak A., Polska-Francja. Dziesięc wieków związków politycznych, kulturalnych i gospodarczych. Warszawa 1983.